Giriş — Bir Fındıkkıranın Peşinde: Neden Bu Kadar Büyüleniyoruz? Arkadaşlar, bir oyuncağın savaşa kalkıp bir krallığa dönüşmesi fikri hâlâ tüylerimi ürpertir. “Fındıkkıran kimin eseri?” sorusu görünürde basit; ama cevabı müzikten edebiyata, koreografiden kültürel aktarım süreçlerine uzanan zengin bir ağ sunuyor. Gelin bu ağı birlikte çözelim: kökenine inelim, bugün neden bu kadar yaygın olduğunu tartışalım ve gelecekte nasıl dönüşebileceğine dair fikirler paylaşalım. Kökenleri: Masaldan Sahneye Uzanan Yol Fındıkkıran’ın temeli, 1816’da E. T. A. Hoffmann tarafından yazılan “The Nutcracker and the Mouse King” isimli kısa masala dayanır; Hoffmann’ın gotik ve hayalî anlatımı sonrasında birçok yazınsal dönüştürmeye konu olmuştur. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Bu masalın daha…
4 YorumEtiket: bir
İzahât Verilmesi Ne Demek? Felsefi Bir Bakış Bir Filozofun Gözünden: Anlamın Arayışı Felsefe, başlangıçtan itibaren anlamı arayışla şekillenen bir disiplindir. İnsanlar sorular sorar, cevaplar arar ve her cevabın, başka soruları doğurduğu bir yolculuğa çıkarlar. “İzahât verilmesi” kavramı da, tam olarak bu soruların ve cevapların dansıdır. Bir şeyi açıklamak, bir durumu ya da durumu anlamlandırmak yalnızca bilgi vermek değildir; bu, bir düşünsel süreçtir, bir varoluş meselesidir. Her açıklama, arkasında bir düşünceyi ve bir bakış açısını taşır. Ama izahât verilmesi gerçekten sadece “anlatmak” mı demektir? Yoksa bir şeyin özünü ortaya koymak, anlamını derinleştirmek ve bir bakış açısını inşa etmek midir? Bu sorulara…
8 Yorumİltizam Sistemi Nedir? Örneklerle Sosyolojik Bir Analiz Bir sosyolog olarak, toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimini incelemek, toplumların nasıl işlediğini ve değiştiğini anlamaya yönelik derin bir merak uyandırır. Bu yazıda, Osmanlı İmparatorluğu’nda önemli bir uygulama olan iltizam sistemini, toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler çerçevesinde analiz etmeyi amaçlıyorum. İltizam, sadece ekonomik bir düzen değil, aynı zamanda toplumsal yapıyı şekillendiren bir araçtır. Hadi gelin, bu sistemi birlikte keşfedelim ve toplumsal düzeyde nasıl işlediğine göz atalım. İltizam Sistemi: Temel Tanım ve Tarihsel Arka Plan İltizam sistemi, Osmanlı İmparatorluğu’nda vergi toplama işinin devlete bağlı olmayan, özel şahıslara verilmesi esasına dayanan bir uygulamadır. Bu…
18 Yorumİnanmak Bir Duygu Midir? Tarihsel Arka Plan İnsanlık tarihi boyunca “inanmak” kavramı, din, felsefe ve psikoloji gibi alanlarda farklı anlamlar kazanmıştır. Antik Yunan’da Plato ruhu üç kısma ayırırken “inanma” bir yönelim ya da değerlendirici tutum olarak görülmüştür [1]. Orta çağda dinî inanış gündemin merkezi iken “inanma” daha çok akla mı yoksa duygulara mı dayanır sorusu öne çıktı. Yakın çağda William James ve Carl Lange gibi düşünürlerin duygulara dair teorileri, duyguların bedensel tepkilerden çıktığını öne sürdü (James‑Lange teorisi) [2]. Bu bağlamda “duygu nedir” sorusu belirginleşirken, inanma kavramı genellikle bilişsel bir tutum, “bir şeyin doğru olduğuna dair zihinsel kabul” olarak ele alındı. Ancak güncel felsefi literatürde “inanmak”, salt bilişsel bir kabullenme olmaktan ziyade…
16 YorumKarakalpak Özerk Bölgesi: Geleceğin Jeopolitik Satranç Tahtasındaki Sessiz Oyuncu mu? Selam meraklı gezgin ve düşünce yolcusu! 🌍 Bugün seni dünya haritasında çok az kişinin dikkat ettiği ama gelecekte çok kişinin konuşacağı bir yere götüreceğim: Karakalpak Özerk Bölgesi. Coğrafi olarak küçük, stratejik olarak sessiz ama potansiyel olarak dev bir bölge… “Orada ne var ki?” deme; çünkü geleceğin jeopolitik dengelerinde bu tür ‘küçük’ noktalar devasa sonuçlar doğurabilir. Hazırsan, birlikte düşünmeye, tartışmaya ve hayal etmeye başlayalım. 🤔✨ — Karakalpak Özerk Bölgesi Hangi Ülkede Yer Alır? Karakalpak Özerk Cumhuriyeti, Orta Asya’nın kalbinde, Özbekistan sınırları içinde yer alır. Başkenti Nukus olan bu bölge, ülkenin kuzeybatısında…
4 YorumKaragül: Siyahın En Romantik Hali mi, Yoksa Güllerin Darth Vader’ı mı? Evet sevgili okur, bugün sana bir çiçekten bahsedeceğim ama öyle sıradan bir çiçek değil… Karşında, çiçek âleminin en gizemli, en havalı, en “ben farklıyım” diyen üyesi: Karagül! Hani kırmızı gül aşkı, beyaz gül masumiyeti temsil eder ya… Peki siyahımsı kadifemsi rengiyle Karagül neyi simgeler dersin? Yas mı? Asalet mi? Yoksa “Beni elde etmek zordur ama bir elde ettin mi bırakmam” tripleri mi? Hazırsan hem bilgi hem kahkaha dolu bu yazıya dalıyoruz! — 🌹 Karagül’ün Simgesi: Asalet, Gizem ve Biraz da Dramatik Aşk “Ben sıradan değilim” diyenlerin gülü Karagül, aslında…
4 YorumTDK Film Nasıl Yazılır? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzenin Siyaset Bilimi Perspektifinden İncelenmesi Bir siyaset bilimci olarak, her toplumsal düzenin, her iktidar yapısının, insan ilişkilerinin temelinde gizlenen güç dinamiklerine dayandığını düşündüm. Modern toplumlar, kurumlar ve ideolojiler aracılığıyla sürekli olarak şekillenir ve yeniden yapılandırılır. Bu yapılar, toplumsal düzenin temellerini atarken, aynı zamanda bireylerin varlıklarını da tanımlar. Bugün, “film” kelimesinin Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından nasıl yazılacağına dair bir soru soruyoruz. Ancak bu soruya sadece dilsel bir cevap vermekle kalmayacağız. TDK film yazımını ele alırken, aynı zamanda güç ilişkilerini, iktidarı, kurumları ve vatandaşlık kavramlarını da tartışacağız. Bu yazı, sinemanın ve dilin siyasal…
12 YorumAllah’ın Fıtratı Nedir? Kadın ve Erkek Bakış Açılarıyla Mizahi Bir Keşif Fıtrat, pek de kolay bir kelime değil, değil mi? Bazen deriz ya, “O kişinin fıtratı böyle!” Ama acaba bu “fıtrat” dediğimiz şey tam olarak nedir? Allah’ın fıtratını anlamaya çalışırken bir yanda kadınların derin duygusal bakış açıları, diğer yanda ise erkeklerin stratejik, çözüm odaklı yaklaşımı arasında gidip geliyoruz. Herkesin kendi fıtratı var ama Allah’ın fıtratını anlamak biraz daha farklı bir hikaye. Hadi gelin, fıtratın sırlarını çözmeye çalışırken hem gülümseyelim, hem de biraz kafa yoralım. Çünkü bu konu sadece “ders çalışırken” ya da “felsefe kitaplarında” geçmiyor; her an karşımıza çıkabiliyor. 😉…
12 YorumGaf Ne Demek? Tarihsel Arka Planı ve Günümüzdeki Yeri Dil, toplumların geçmişini ve kültürünü anlamanın en önemli araçlarından biridir. Her kelimenin, kelime öbeğinin veya deyimin bir anlam yükü vardır; bazen bu anlamlar halk arasında evrilir, bazen de dilin derinliklerinden çıkıp, zaman içinde yaygınlaşan bir terim haline gelir. “Gaf” kelimesi de bunlardan biridir. Birçoğumuz bu kelimeyi günlük hayatta, sosyal medyada veya arkadaş ortamlarında sıkça kullanıyoruz. Ancak gaf ne demek, hangi bağlamlarda kullanılır, tarihsel arka planı nedir ve günümüzdeki rolü nedir? Bu sorulara dair bir bakış açısı sunarak, gafın kelime olarak nasıl evrildiğini anlamaya çalışacağız. Gaf Ne Demek? Temel Anlamı Türkçede, “gaf”…
10 YorumFilika Finansman: Felsefi Bir Yaklaşım Dünyada, her an bir kararın eşiğindeyiz. Zamanın kıyısında, yol ayrımlarında durduğumuzda, bize sunulan alternatifler arasında en doğru olanı seçmek için sürekli bir içsel hesaplaşma yaşarız. Bu durum, finansal dünyada da karşımıza çıkar. Filika finansman, aslında sadece ekonomik bir kavram değil, aynı zamanda varoluşsal bir sorgulamanın, insanın “doğru” ve “yanlış” arasındaki derin hesaplaşmasının bir yansımasıdır. Kaynakların sınırlı olduğu, geleceğin belirsiz olduğu bir dünyada, insanlar neden ve nasıl yatırım yapacaklarına karar verirken, sadece mantıklı bir seçeneği değil, aynı zamanda ahlaki bir sorumluluğu da taşırlar. İşte bu noktada, filika finansmanını sadece bir yatırım aracı olarak değil, etik, epistemolojik…
6 Yorum